Albert Juchanowitz, Widok na Biskupią Górkę, akwaforta, ok. 1850, początek Drogi Królewskiej w Gdańsku, miejsce już nie istnieje, dziś zabudowane jest galerią handlową
Autor nieznany, Park Steffensów, pocztówka, Al. Grunwaldzka w Gdańsku. Po prawej stronie park, który powstał pod koniec XIX wieku
Już te parę widoków starego Gdańska końca XIX wieku stworzonych w artystycznych formach wypowiedzi, daje obraz zielonego miasta z parkami, ogrodami i zielonymi enklawami wypoczynku. Miejscowej społeczności mogącej przysiąść na ławeczce na pobliskim skwerze żyło się zdrowo w spokojnym otoczeniu, pozbawionym pośpiechu, często beztroskim ale na pewno przyjaznym dla wypoczynku .Taki był Gdańsk i nie potrzeba przy tego rodzaju widokach miasta tłumaczyć na czym polegał fenomen tego miejsca. Jeszcze do niedawna można było korzystać z tych wszystkich dobroci natury. Ostatnio miasto się zmieniło. Jeszcze gdzieniegdzie ostały się resztki świetności choć wiele wyjątkowych miejsc zniknęło.
Autor nieznany, Westerplatte, pocztówka, ok. 1880. Od 1835 kąpielisko Seebad Westerplatte, a od 1924 roku Polska Wojskowa Składnica Tranzytowa
Julius Gottheil, Gaj Gutenberga z Altaną - Las Jaśkowa Dolina, 1842
Nowoczesność wyparła romantyzm, sentymentalizm i racjonalne zachowania ludzi dbających o zrównoważone funkcje miejskie. Gdańsk, duża aglomeracja, portowe miasto położone nad przepiękną zatoką z szerokimi plażami, stanowi perełkę w krajobrazie polskich miast. Niektóre dzielnice zostały zniszczone bezpowrotnie, to widać na załączonych widokach. Wielokrotnie opisywaliśmy degradację Oliwy, najpiękniejszej dzielnicy miasta kompletnie zdewastowanej. Oliwa przynajmniej w części zamieniona została w teren olbrzymich wieżowców i miejsca blokowisk, a wycinki drzew i pomysły na nową organizację Parku Oliwskiego już nikogo nie dziwią. Jeszcze zostało parę dziewiczych miejsc do zabudowy i parę stawów , które można osuszyć i coś tam zbudować.
F. Bils wg. Albera Juchanowitza, Widok na park i zieloną Oliwę, ok. 1850
Ostatnio pisaliśmy o gorszącej wycince drzew w parku Steffensów, ale proszę popatrzeć na grafikę Alberta Juchanowitza, jak wyglądało centrum Gdańska, a jak dzisiaj wygląda? Czy komuś, choć włos spadł z głowy, również o tym pisaliśmy, przecież w początek „Drogi Królewskiej „ przed Bramą Wyżynną można było wpisać wszystko, tylko trzeba było wykazać trochę inwencji i trochę popracować nad nowym wizerunkiem tego historycznego dla Gdańska miejsca , dziś już bezpowrotnie zniszczonego. W tym miejscu polscy królowie rozpoczynali wjazd do miasta. Tego nie da się już poprawić.
Johan Carl Schultz, Oliwski park, cystersi sadzą drzewa, akwaforta, 1854, fragment, Teka Tutti Frutti, karta 11. Obecnie miejsce, w którym trwa budowa osiedla mieszkaniowego
Widoki pochodzą ze zbioru Andrzeja Walasa
Złożył: S. Seyfried
