W Galerii Gdańskiej Güntera Grassa, otwarta została wystawa prac Emilie Brzezinski, amerykańskiej rzeźbiarki czeskiego pochodzenia, córki Edwarda Benesza, wybitnego polityka, premiera i drugiego prezydenta Czechosłowacji. Artystka przywiozła 16 obiektów dużych formatów przedstawiających pnie wyżłobionych drzew z wklejonymi w miejscu rdzenia drzewa fotogramami przodków i rodziny. 

Rzeźby dogłębnie poruszają wyobraźnię, są efektem wywołanych  skojarzeń artystycznych autorki , sięgających  głęboko aż do swoich rodzinnych korzeni. Monumentalne wolno stojące pnie, prezentują się  jak słupy Heraklesowe wbite na pamiątkę pochodu ku nowemu. Instalacja wydaje się być afirmacją tożsamości kulturowej. Autorka wielką wagę przykłada również do samego procesu tworzenia, uwzględniając wszystkie elementy dotyczące dialogu z przyrodą.

Podczas wystawy prezentowane są  również rysunki Zbigniewa Brzezińskiego, znalezione przypadkowo przed laty, przez żonę w gabinetowym biurku męża. Rysunki jak sam autor skromnie mówi trudno zaliczyć do sztuki, jednak ich powstanie w pełnej podświadomości podczas wielogodzinnych narad w „Białym Domu”, lub na spotkaniach z premierami, generałami czy ministrami, czyni z nich wyjątkowo interesujący zapis stanu ducha autora. Rysunki już swego czasu zamieszczone zostały w publikacji zatytułowanej „Biografia i Rysunki Zbigniewa Brzezińskiego”. Przed laty pozycja ta uzyskała miano książki artystycznej. Na wystawie w Gdańsku można zobaczyć również, drugie wydanie tej pozycji.

Prezentowany jest również  film dokumentalny Krzysztofa Piotrowskiego i Mirosława Borka zatytułowany „Drzewa rodzinne Emilie Brzezinski. Impresja filmowa”, przedstawiający między innymi prace artystki w jej atelier podczas tworzenia.

W krótkich przemówieniach Państwo Brzezińscy odnieśli się również do wystawy i samego miasta. Artystka serdecznie podziękowała za wielką życzliwość z jaką spotkała się w Gdańsku oraz za pomoc w doprowadzeniu do należytego stanu po czeskiej powodzi przybyłych z poprzedniej wystawy w Pradze obiektów.

Profesor Brzeziński, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska, z wielką zadumą i podziwem dla jego dzisiejszego wyglądu, przypomniał swój pierwszy dzień wybuchu II wojny światowej. To krótkie przemówienie profesora wywarło olbrzymie wrażenie na licznie zgromadzonych miłośnikach sztuki. 

W uroczystości  otwarcia wystawy wzięli  udział między innymi: Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, arcybiskup Tadeusz Gocłowski, prezes zarządu „Grupy Lotos” Paweł Olechnowicz.

Stanisław Seyfried
fot. Stanisław Seyfried