Artykuły






Kapituła Nagrody powoływana przez Zarząd Gdańskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków, pod przewodnictwem prof. Teresy Grzybkowskiej, przyznała ogólnopolskie wyróżnienie w dziedzinie malarstwa mazowieckiemu artyście Januszowi Lewandowskiemu. Nagroda jest wyróżnieniem za rok 2016 i przyznano ją za twórczą kontynuację polskiego malarstwa pejzażowego z najświetniejszego jego okresu, przełomu XIX i XX wieku.

Romana Borysowasa znanego litewskiego malarza, już parokrotnie gościliśmy na Wybrzeżu, pomimo bardzo dobrych relacji z gdańskim środowiskiem artystycznym, do tej pory nie udało się zorganizować jego wystawy. Dziś prezentuje swoje prace w Suwałkach, rodzinnej miejscowości mamy, Aleksandry Siedleckiej, w mieście w którym korzenie jej rodziny sięgają 400 lat.

Przed kilkoma dniami dobiegła końca w gdańskiej Galerii ZPAP wystawa Ikon. Pokaz wzbudził szerokie zainteresowanie i cieszył się sporą frekwencją. Autorki wystawy Karolina Dąbrowska i Jolanta Kleinschmidt przedstawiły prace rozwijającej się w Polsce sztuki ikony, reprezentując w tej dziedzinie pewne doświadczenie związane z ośrodkami w Krakowie, Warszawie, Bielsku Podlaskim i Gdańsku.

W Galerii „Na Miejscu” w Pracowni Architektury Wnętrz mieszczącej się w Gdańskim Garnizonie Kultury można oglądać wystawę prac Jana Miśka, artysty malarza, studenta nie żyjącego już prof. Władysława Jackiewicza, malarza i pedagoga, surowego w ocenach, lecz umiejącego bardzo szybko i trafnie określić zdolności swojego ucznia, przyszłego malarza. Misiek należał do tych jego studentów, których bardzo cenił, pozostając z nim i kilkoma innymi studentami w stałym kontakcie niemal do końca życia. To duża rekomendacja dla artysty.

Losy Hansa Urbana są mało znane. Już samo miejsce urodzenia wzbudza spore kontrowersje, bowiem renomowany katalog artystów, 37-tomowy Thieme/Becker, podaje, iż miastem urodzenia Hansa Urbana jest Gdańsk, natomiast słynny znawca historii sztuki gdańskiej prof. Willi Drost w jednej ze swoich publikacji wskazuje na Stargard. Nie wiadomo czy chodzi, o ten w ówczesnym nazewnictwie określany jako in Pommern czy Pressisch. Trudno aby tak znamienita osobowość myliła się, daje więc wiarę jego wiadomościom.

Rozmowa z Krzysztofem Izdebskim–Cruz, której efektem są poprzednie teksty, publikowane w Galerii Sztuki Gdańskiej, swój koniec ma w tej odsłonie. Artysta pomimo dzisiejszej sopockiej tożsamości nic wspólnego nie ma z tradycją wspaniałych sopockich malarzy kolorystów lat 40 i 50. Łączy go z nimi jedynie ta sama uczelnia i podejście do sztuki, oparte na tradycyjnych zasadach wysokiej sztuki, dużej wiedzy malarskiej, umiejętności, wartości oraz miejsca pracy i mieszkania, jakim jest Sopot. Z artystą rozmawia Stanisław Seyfried

Aleksandra Baliszewska-Walicka, graficzka i malarka gdańska, przy wejściu na najnowszą swoją wystawę „Pochód Królów”, prac poświęconych dramaturgii Williama Szekspira, stawia pytanie „WHO ARE YOU ?… I’M A MAN, SIR.” Ta Szekspirowska sentencja, mam wrażenie towarzyszy artystce niemal przez całe życie.

W gdańskim Domu Aktora, przy ulicy Straganiarskiej jeszcze do 17 maja trwa wystawa malarstwa Ryszarda Kowalewskiego. Atmosfera w tej małej przestrzeni zawsze, sprzyja bardzo udanym wernisażom. Przy smakowitej jazzowej muzyce, domowym cieście i lampce dobrego wina rozmowy o sztuce przeważnie niosą świeży wymiar i zwykle sprzyjają snuciu nowych planów. I tym razem było podobnie.

Wieczór przecięcia wstęgi w nowo otwarty Bydgoskim Centrum Sztuki należał do sopockiego artysty rzeźbiarza Stanisława Horno-Popławskiego, bowiem jego imię nadano tej nowo powstałej placówce kultury w Bydgoszczy. Na uroczystość przybyło wielu sopocian wraz z córką artysty panią Jolantą i jej mężem Ryszardem Ronczewskim. Wielu znamienitych gości zaszczyciło wydarzenie wraz z prezydentami: Jackiem Karnowskim z Sopotu i Rafałem Bruskim prezydentem Bydgoszczy, obecny był także Jan Kozłowski poseł do Parlamentu Europejskiego poprzedniej kadencji, były prezydent Sopotu i marszałek województwa pomorskiego.

Rozmowa z artystą, malarzem Krzysztofem Izdebskim-Cruzem posłużyła za kanwę felietonu, który zamierzałem napisać dopiero po jej opublikowaniu, ale nie mogłem się powstrzymać. Normalna, standardowa rozmowa, jakich wiele, w trakcie jej trwania zorientowałem się o jej wartości, bowiem artysta głęboko poruszył problemy toczące dzisiejszą sztukę na Wybrzeżu i pewnie nie tylko. Stąd ten felieton.

Piotr Kowalski należy do nielicznego grona polskich artystów plastyków zajmujących się sztuką kaligrafii. W ostatnim czasie odradzająca się sztuka liternictwa i typografii, przechodzi swój renesans. Do liceum plastycznego chodził w Szczecinie, a studia ukończył w roku 1978, w Gdańskiej PWSSP na Wydziale Malarstwa i Grafiki u prof. Jerzego Zabłockiego, prof. Witolda Janowskiego i prof. Zdzisława Walickiego. Od kilku lat kaligrafia pochłonęła go całkowicie. Pisze kredką, ołówkiem, ptasim piórem, stalówką, zaostrzonym patykiem, czasami korkiem do butelki. Unika długopisu, uważa bowiem, że wypacza charakter pisma i sprzyja pośpiechowi, który jest wrogiem sztuki pięknego pisania. Z Piotrem Kowalskim rozmawia Stanisław Seyfried.

Spotkanie między Stryowskim (1834-1917) i Matejko (1838-1893) miało miejsce w październiku roku 1877. Jan Matejko kończąc swoje wielkie dzieło narodowe „Bitwa pod Grunwaldem”, przyjechał obejrzeć pole bitwy grunwaldzkiej. Będąc tak blisko Gdańska, skorzystał z okazji i wstąpił do grodu nad Motławą. Wizytę w części poświęcił poszukiwaniom ciekawych atrybutów uzbrojenia rycerskiego, a w drugiej części zupełnie prywatnym poszukiwaniom rzeźbionych gdańskich szaf meblowych. Natomiast Stryowski jako wytrawny gdański artysta obok malarstwa, swojej głównej profesji znany był jako kolekcjoner dzieł sztuki w tym starych mebli.

Sztuka surowa, termin związany z francuskim malarstwem zmarłego w roku 1985 Jeana Dubuffeta, w części wpisującym się w nurt sztuki Art Brut - sztuki marginesu, malarstwa tworzonego przez ludzi spoza grupy zawodowych, wykształconych twórców. Dzieła tej sztuki to dzieła bez norm formalnych, pozbawione przyzwyczajeń estetycznych. W Polsce znamy twórczość Nikifora, Teofila Ociepki czy Edmunda Monsiela, ale także wielu innych mniej znanych artystów wśród których na wyróżnienie zasługuje Władysław Wałęga malarz z Krakowa.

Płaskorzeźba widoczna na elewacji domu Wojewódzkiego Zespołu Szkół Policealnych nr 2 przy Alei Generała Józefa Hallera 17, autorstwa Bruno Paetscha od początku lat 30-tych XX wieku towarzyszy mieszkańcom Gdańska. To rozpoznawalny znak dla wielu pokoleń naszego miasta narodzin nowego życia. Przed wojną znajdował się tu „Dom Sióstr”, zamieszkały przez kobiecy personel szpitala klinicznego - ”Bocianie Gniazdo”.

Wystawa rysunków i akwareli, która zakończyła sezon wystawowy w Sopockim Domu Aukcyjnym bliżej nieznanego artysty Władysława Brzosko (1912-2011), odkryła jeszcze jedno zupełnie wyjątkowe sopockie nazwisko. Artysty, którego najstarsi obywatele miasta, pamiętający jeszcze czasy osiedlania się po wojnie, ledwo kojarzą.

Dobiegła końca wystawa malarstwa Andrzeja Piwarskiego zorganizowana w Europejskim Centrum Solidarności, „Ślady-Nadzieje-Polska 1970-1980-2016”. Wystawa przygotowana została z okazji rocznicy tragicznych dni grudnia roku 1970 oraz pełnych patosu dni sierpnia 1980, ale także 50-lecia złożenia dyplomu przez gdańskiego artystę.

Ceramiczne rzeźby Kazimierza Kalkowskiego nadal szokują. W swojej harmonijności i maestrii wykonania wydają się niedoścignionym wzorem plastycznego kunsztu, który twórca zaproponował już prawie przed czterdziestu laty. Artysta wystawia w całej Polsce, Europie , w wielu krajach świata i prawie wszędzie wywołuje duże zainteresowanie. Kazimierz Kalkowski, Maciej Świeszewski, Mieczysław „Mieto” Olszewski i Henryk Cześnik to najzdolniejsi artyści końca poprzedniego wieku gdańskiej uczelni plastycznej. Dziś ich nazwiska, tak jak nazwiska ich starszych kolegów i profesorów nabierają odpowiedniego szacunku i mogą stanowić artystyczny wzór do naśladowania. Z Kazimierzem Kalkowskim rozmawia Stanisław Seyfried.